Yeni maarif?iliyin ideya sələfi rolunda ağlın ehtiraslı tərənn?m??s?, ?ağdaş Avropa mədəniyyətinin Şərqdə ilk car?ısı Abbasqulu ağa Bakıxanov Q?dsinin elmi, ədəbi, fəlsəfi xidmətləri tarixi əhəmiyyət kəsb edir. Abbasqulu ağa Bakıxanov – orta əsrlərdən yeni d?vrə, Asiyadan Qərbə, ənənədən m?asir mənada elmə ke?idi hazırlayan ilk b?y?k maarif?i ədib və alimdir. O, ?z?n?n zirvə məqamına Mirzə Fətəli Axundzadə ilə ?atan yeni ictimai fikrin də ilk baniləri və klassik xadimləri sırasındadır. Azərbaycan xalqının b?y?k m?təfəkkir alim və şairinin zəngin elmi – ədəbi irsindən se?mələrdən ibarət olan bu kitaba m?əllifin “Təhzibil – əxlaq”, “Nəsihətlər”, “Kəşf?l – Qəraib” əsərləri ilə yanaşı “Kitabi – Əsgəriyyə” povesti, “Mişkat?l – ənvar” poeması, lirik şeirləri və mənzum hekayətləri daxil edilmişdir.