Azərbaycan nağılları

Народное творчество (Фольклор)

3.55 из 5, отдано 23 голосов

Azərbaycan nağılları – Azərbaycanın şifahi xalq ədəbiyyatının epik n?v?nə aid janr. Azərbaycan nağılları Azərbaycan xalqının d?nya g?r?ş?n?, həyata m?nasibətini, z?lmə qarşı m?barizəsini, gələcək ???n arzularını və inamını əks etdirən şifahi xalq ədəbiyyatının ?ox qədim və geniş yayılmış n?vlərindəndir. Azərbaycan nağıllarını m?vzularına g?rə bir-ne?ə hissəyə b?lmək olar: Heyvanlar haqqında olan nağıllar: M.Təhmasibin fikrincə bu n?v nağıllar ən qədim nağıllardır. Qədim insanlar bəzi heyvanlara ecazkar varlıq kimi baxıb onları m?qəddəsləşdirmişlər. Totem və tetemizim də belə yaranmışdır. Azərbaycan nağıllarının ?oxunda totem heyvanlara rast gəlmək olar. ’’G?y?ək Fatma’’, ’’Fatmanın inəyi’’, ’’Ov?u Pirim’’ və qeyri. «„G?y?ək Fatma“» , «„Fatmanın inəyi“» Heyvanlara aid olan nağılların i?ərisində b?y?k bir qismini alleqorik nağıllar təşkil edir. ’’Şəngilim, Ş?ng?l?m, Məng?l?m’’ və s. Sehirli nağıllar – Bu nəğıllarda qəhrəmanlar sehr, cadu, əfsun və əfsanəvi k?mək?ilərlə d?şmənə qarşı m?barizə aparır. Məs. ’’Sehirli ?z?k’’, ’’Şəms və Qəmər’’, ’’Məlikməmməd’’ və s. Tarixi nağıllar – Bu nağılların qəhrəmanı tarixi şəxsiyyət, h?kmdar, xalqın qəhramanı və ya məşhur bir sənətkardır. Məs. ’’İsgəndər və fağır’’ ’’Saleh və Valeh’’, ’’?? bacı’’ və s. Məişət nağılları – bu n?v nağıllar daha real və xalqın ictimai və məişət problemləri ilə daha bağlıdırlar. Məs. ’’Hacının k?pəyi’’, ’’Yeddi qardaş bir bacı’’, ’’Dərzi şagirdi Əhməd’’ və s. lk xalq nağılları e.ə. 6-7-ci əsrlərdə yaranmışdır. Azərbaycanın m?xtəlif mədəniyyətlərin kəsişdiyi bir coğrafi məkanda yerləşməsi nəticəsində yaranan ?z?nəməxsus x?susiyyət ?z?n? xalq nağıllarında daha aydın surətdə əks etdirir. Azərbaycan nağıllarında həm şərq, həm də yunan-ellin və ərəb mədəniyyətlərinin izlərinə rast gəlmək m?mk?nd?r. Azərbaycanda nağıllar əsrlər boyu şifahi formada nəsildən-nəslə ?t?r?lm?ş və yalnız 20-ci əsrin əvvəlllərində yazılı şəkildə qeydə alınmışdır. Avropa nağıl mədəniyyətində olduğu kimi, Azərbaycan nağılları da nəsihətverici xarakter daşıyır. Qəhrəmanları heyvanlar olan nağıllarla yanaşı, mifik xarakterlər və fantastik elementlərlə zəngin nağıllara da rast gəlmək m?mk?nd?r. Nağıllarda hər zaman Azərbaycan xalqının g?ndəlik məişət həyatı əks olunur.

Скачать Слушать онлайн