Sən kimsən, Səfəvi

İlqar Fəhmi

4.25 из 5, отдано 18 голосов

Səfəviliyin estetik fəlsəfəsi haqqında bədii-publisistik əsərdən qısa fraqmentlər: Niyə Səfi? Tarixlə maraqlanmaq b?t?n ziyalı insanların x?susiyyətidir. Ələlx?sus da ?z xalqının tarixiylə, ke?mişiylə. Bu prosesi uşaqlıqdan, yeniyetməlikdən başlayaraq hamımız ke?mişik. İstər tarix kitablarımızdan, istər tarixi romanlardan, istər tarixi film və tamaşalardan ?yrənmişik ke?mişimizi, tarixi şəxsiyyətlərimizi tanımışıq və bir ?oxlarını sevmişik. Son s?zə diqqət edək – «Sevmişik.» Sevgini yaradan sadəcə şəxsiyyətin tarixi olmağı, yaxud hansısa tarixi xidmətləri, fəaliyyəti deyil. Bunları bilmək ona yalnız rəğbət hissi yarada bilər. Rasional d?ş?ncənin məhsulu olan rəğbət və h?rmət… Sevgi, eşq isə tamam başqa bir məfhumdur. Burda hansısa qeyri-m?əyyən mistik cazibə var ki, bəzən bunun yaranmasını hansısa dəqiq faktlarla əsaslandırmaq olur, bəzən də olmur. ??nki eşq olan yerdə ağıl ?ox vaxt aciz olur. Azərbaycanın orta əsrlər tarixi barədə də analiz aparanda məlum olur ki, həmin d?vrlər tarixi şəxsiyyətləri arasında bir fiqur var ki, b?t?n azərbaycanlılar tərəfindən daha ?ox sevilir, daha ?ox b?tləşdirilir, daha ?ox d?ş?nd?r?r… Kimdi bu şəxsiyyət? Əlbəttə ki, Şah İsmayıl Xətai. D?nya siyasət tarixində – B?y?k Səfəvi h?kmdarı Şah İsmayıl Səfi… D?y?ş meydanında – Qızılbaş sərkərdəsi İskəndərşan İsmayıl Bahadur. Mənəvi və Ruhani istiqamətdə – Səfəviyyə təriqinin Piri-M?rşidi Dərviş İsmayıl. Minillik poeziyamızın tarixində – Azərbaycanın ən zərif, həzin klassik şairi Xətai. Folklorda, Xalq dastanlarında, ?mumxalq yaddaşında – Ədalətli h?kmdar, Şeyx oğlu Şah. Və nəhayət, Mədəniyyət m?stəvisində – o d?vr?n b?t?n incəsənət ustalarının, rəssamların, xəttatların, nəqqaşların, xal?a?ıların, şair və aşıqların, memarların və sair sənətkarların ən ali himayədarı, b?t?n d?nyada tanınan ?oxşaxəli «„Səfəvi mədəniyyəti“»nin yaradıcısı, təəss?bkeş mesenat İsmayıl Mirzə… Hətta m?asir d?vr?m?zdə – ətrafında ən ?ox m?bahisələr gedən, m?htəşəm şəxsiyyəti və zəngin fəaliyyəti ilə, beş y?z il sonra da daim bizim ictimaiyyətin diqqət mərkəzində olan bir tarixi obraz…

Скачать Слушать онлайн