??atılan
Ильяс Эфендиев
“Geriyə baxma, qoca” romanında əks olunan estetik qayə “??atılan” povestində daha aydın və sərrast ifadəsini tapır.
“??atılan”da feodal-patriarxal m?nasibətlərin hakim olduğu zamanın və sovet h?kumətinin ilk illəri yox, sinfi m?barizənin şiddətləndiyi və kollektivləşmə hərəkatının başladığı illər bədii təhlil obyekti kimi g?t?r?l?r. Bu isə, ictımai-siyasi proseslərin s?rətlə dəyişdiyi bir vaxtda əhəmiyyətli zaman fərqi deməkdir. “??atılan” povestindəki sosial m?hit hətta ”Geriyə baxma, qoca”nın əhatə etdiyi son zaman kəsiyindəki m?hitdən də fərqlənir. Sovet h?kumətinin gəlişini “Geriyə baxma, qoca”da hirs-hikkə ilə qarşılayanlar, ən yaxşı halda g?zləmə m?vqeyi tutub m?tərəddid m?vqe n?mayiş etdirənlər ”??atılan”da artıq baş verənləri ger?ək həqiqət kimi qəbul etmək məcburiyyətində qalmışlar. Povestdəki m?xtəlif xarakterli və m?vqeli obrazların dilində tez-tez səslənən “indi əyyam başqadır” s?zləri bu həqiqətin ifadəsi olmaqla, m?hit və şəraitin dəyişdiyini g?stərir. “??atılan” əsəri m?əyyən mənada bu dəyişən m?hit və şərait haqqında povestdir, dəyişən zamanın həqiqətlərini ?zə ?ıxarmaq məqsədi ilə yazılmışdır. “??atılan”da təhkiyənin ahənginə istıqamət verən sosial-siyasi proseslərdir. Povestdə bu proseslərin insanlara psixoloji təsiri izlənilir.
Povestdə kollektivləşmə uğrunda m?barizə hərəkatı da sinfi m?vqelərin kəskin toqquşması, əks q?tblərin ehtiraslı m?nasibətləri m?vqeyindən təsvir olunmur. Kollektiv təsərr?fatın onların mənafeyinə olub-olmayacağı məsələsi obrazların d?ş?ncəsini ardıcıl olaraq məşğul edir. Demək olar ki, b?y?k əksəriyyət kolxoz məsələsinə ?midverici yox, ş?bhəli nəzərlə yanaşır. M?mk?n qədər g?zləmə m?vqeyi tutur, bu m?mk?n olmayanda isə kolxoza daxil olurlar. Bu “daxilolma” prosesinin psixoloji tərəfi povestdə daha ?ox “tədqiq” obyekti olur.
“??atılan”da feodal-patriarxal m?nasibətlərin hakim olduğu zamanın və sovet h?kumətinin ilk illəri yox, sinfi m?barizənin şiddətləndiyi və kollektivləşmə hərəkatının başladığı illər bədii təhlil obyekti kimi g?t?r?l?r. Bu isə, ictımai-siyasi proseslərin s?rətlə dəyişdiyi bir vaxtda əhəmiyyətli zaman fərqi deməkdir. “??atılan” povestindəki sosial m?hit hətta ”Geriyə baxma, qoca”nın əhatə etdiyi son zaman kəsiyindəki m?hitdən də fərqlənir. Sovet h?kumətinin gəlişini “Geriyə baxma, qoca”da hirs-hikkə ilə qarşılayanlar, ən yaxşı halda g?zləmə m?vqeyi tutub m?tərəddid m?vqe n?mayiş etdirənlər ”??atılan”da artıq baş verənləri ger?ək həqiqət kimi qəbul etmək məcburiyyətində qalmışlar. Povestdəki m?xtəlif xarakterli və m?vqeli obrazların dilində tez-tez səslənən “indi əyyam başqadır” s?zləri bu həqiqətin ifadəsi olmaqla, m?hit və şəraitin dəyişdiyini g?stərir. “??atılan” əsəri m?əyyən mənada bu dəyişən m?hit və şərait haqqında povestdir, dəyişən zamanın həqiqətlərini ?zə ?ıxarmaq məqsədi ilə yazılmışdır. “??atılan”da təhkiyənin ahənginə istıqamət verən sosial-siyasi proseslərdir. Povestdə bu proseslərin insanlara psixoloji təsiri izlənilir.
Povestdə kollektivləşmə uğrunda m?barizə hərəkatı da sinfi m?vqelərin kəskin toqquşması, əks q?tblərin ehtiraslı m?nasibətləri m?vqeyindən təsvir olunmur. Kollektiv təsərr?fatın onların mənafeyinə olub-olmayacağı məsələsi obrazların d?ş?ncəsini ardıcıl olaraq məşğul edir. Demək olar ki, b?y?k əksəriyyət kolxoz məsələsinə ?midverici yox, ş?bhəli nəzərlə yanaşır. M?mk?n qədər g?zləmə m?vqeyi tutur, bu m?mk?n olmayanda isə kolxoza daxil olurlar. Bu “daxilolma” prosesinin psixoloji tərəfi povestdə daha ?ox “tədqiq” obyekti olur.
- Категория: классическая проза
- Правообладатель: Аудиокитаб ООО
- Возрастное ограничение: 0+
- Легальная стоимость: 372.24 руб.
Слушать аудиокнигу «??atılan» онлайн:
Комментарии ():
Вам также может понравиться:
книги, что говорят с тобой
